Ambalaj sektöründe kartların yeniden dağıtılacağı bir dönem olarak değerlendirilen ‘Yeşil Dalga’ ambalaj sektörünün kendini yeniden icat etmesini zorunlu kılacak. Yenilenebilir kaynaklardan elde edilen, kolayca ve defalarca geri dönüştürülebilen, doğaya bırakıldığında haftalar içinde çözünerek doğayı kirletmeyen sürdürülebilir ürünlerin hâkim kılınacağı bu dönem; sektöre yeni fırsatlar sunarken, tehdit unsurlarını da beraberinde getiriyor. Karton ambalaj sektörünün yeşil dalga sürecinde önünün hep açık olacağını açıklayan Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği (KASAD) Yönetim Kurulu Başkanı Alican Duran, “Dünyada geri dönüşüm ve yeşil dalga ile alakalı çok ciddi adımlar atılıyor. Özellikle bitkisel elyaf bazlı ürünlere yönelik ciddi bir ilgi var. Yeşil Dalga şu an sektör olarak bize avantaj sağlıyor,” dedi.
“Pandemiye stok ile yakalandık”
Karton ambalaj sektörüne ilişkin değerlendirmelerde bulunan Alican Duran, Pandemi süreci ile birlikte hammaddede çok büyük bir dalgalanma yaşandığını, büyük talep karşısında hammadde bulmakta zorluk yaşadıklarını bildirdi. 2022 yılına kadar sürecin bu şekilde devam ettiğini belirten Alican Duran, “2022 yılının sonunda mevcut durum tam tersine dönerek, bu kez talepte ciddi düşüş yaşamaya başladık. Bunun nedeni ise ülkemiz şartları yanında küresel resesyonlar” dedi. Krizi oluşturan şartlardan en önemlisinin tüm sektörlerin elinde ihtiyacın üzerinde bir stok oluşması olduğunu ifade eden Alican Duran, “Üreticiler, hammadde tedarikçilerimiz olan tüccarlar; kısacası her kesim bu sürece bu şekilde yakalandı. Anında talep kesilince de oluşan stoklar çok ciddi kriz içerisine girmemize neden oldu. Buna bir de küresel arenada devam eden enflasyonist ortam eklenince zorluk bir kat daha artmış oldu,” dedi.
“Stagflasyon tüm sektörlerin yeni sorunu”
Avrupa ülkelerinin birçoğunda çit haneli enflasyon rakamlarının görüldüğünü anımsatan Alican Duran, “Bu durum onların hiç alışık olmadıkları bir şey. Aynı anda hem talebin hızlı bir şekilde düşmesi hem de enflasyonist ortam stagflasyon ortamının yaşanmasına neden oldu. Bu da bize yeni tecrübeler edinmemizi sağladı. Kartonda hammadde fiyatları bir anda çok ciddi düşüşler yaşadı. Stoklar nedeni ile önemli oranda zararlar edildi. Gelen talebin düşmesi ile birlikte enflasyon verileri çok yüksek gelince her yönden ambalaj sektörü ezilmiş oldu. Bu kapsamda sektörümüzün 2022 yılı bilançolarının gereğinden çok iyi, 2023 yılı ise gereğinden çok kötü olması nedeniyle her iki yılı tek bir yıl şeklinde ele alırsak daha sağlıklı bir değerlendirme yapmış oluruz,” diye konuştu.
2024 karton ambalaj sektörü için toparlanma yılı
2024’ün tüm dünyada ekonomi anlamında karışık halde olduğunu belirten Alican Duran, “Avrupa’da resesyon devam edecek gibi duruyor. 2024’ün ikinci çeyreğinde hafif yukarı doğru bir ivme hissedeceğiz. Şu anda Avrupa’daki karton ambalaj üretiminde yüzde 15’lik bir düşüş var. Bizim en büyük pazarımızın Batı Avrupa olduğunu düşünecek olursak; iç Pazar ve Avrupa pazarındaki düşüşle birlikte ciddi bir sorunumuz var. Ancak Türkiye olarak en kötü zamanları geride bıraktığımızı düşünüyoruz. Bundan sonra, özellikle 2024 yılının ikinci yarısı itibariyle yavaş yavaş da olsa yukarı doğru bir hareket bekliyoruz. Tabi bunu konuşurken bölgedeki savaş durumunu da göz ardı edemeyiz” dedi. Karton ambalaj sektörünün bundan sonraki süreçte önünün hep açık olacağını kaydeden Alican Duran, “Çünkü şu anda dünyada geri dönüşüm ve Yeşil Dalga ile alakalı çok ciddi adımlar atılıyor. Özellikle bitkisel elyaf bazlı kâğıt ve karton ürünlerine yönelik ciddi bir ilgi var. Ancak şu da var ki; ikincil ambalaj olmak her zaman bir risk. Maalesef sadece bitkisel elyaf bazlı ürünler üretmek yeterli olmayacak. Yeşil Dalga süreci ürünlerde bizlere ciddi fırsatlar sunarken, ikincil ambalaj dediğimiz ürünlere ise ciddi darbe vuracak,” dedi.
2023 yılında 3 milyar dolarlık ihracat hedefi
Artık her ambalajın kendini yeniden icat etmek durumunda kalacağına dikkat çeken Alican Duran, sektörün ihracat hedefine ilişkin açıklamalarda da bulundu. Alican Duran, şu an 1.3 milyar dolarlık bir ihracat ile dünyada önemli bir yere sahip olan kağıt-karton ambalaj sektörünün, önümüzdeki 10 yıl içeri sinde bu rakamı 3 milyar dolar seviyesine taşıyacağını kaydetti. Alican Duran, “Avrupa pazarının son 10 yılda büyümesine katkı sağlayan iki ülkeden birisi biziz. Önümüzdeki 10 yılda bu pazarın yüzde 50 büyümesine yine Polonya ve Türkiye olarak bizler katkı sağlayacağız,” dedi.
İkincil ambalaj 100 yılın en önemli sorunu
Sektör olarak içecek, kozmetik ürünleri ve diş macunu kutularında ikincil ambalaj konumunda olduklarını belirten Alican Duran, “Dünyada artık bu sektörlerdeki firmalar ikincil ambalaj kullanımından vazgeçmeye başladılar. Haliyle ülkemizde de bazı firmalar bu sürece yenilerek bu alandan çıkıyorlar. Dolayısıyla bizler yeşil dalga geliyor ve sektörümüzü çok güzel fırsatlar bekliyor diye beklerken, diğer yandan ise ikincil ambalajdaki konumumuz bizleri bir çıkmaz ile karşı karşıya bırakabilir. Sektörümüzün buna hazırlıklı olması ve önlemler alması lazım” dedi. AB’nin ve hatta Avrupa Parlamentosu’nun dahi bu konu ile ilgili kafasının karışık olduğunu bildiren Alican Duran, “Herkesin konuştuğu tek şey geri dönüşüm. Yani bir ürün geri dönüştürülebiliyorsa, sorun yok diye algılanıyor. Ancak ‘Yeşil Dalga’ olarak adlandırılan sürdürülebilirlik faaliyetlerinde tüm olumlu özellikleri yanında en önemlisi o ürünün yenilenebilen kaynaklardan elde edilmesidir. Yeşil Dalga şu an özellikle sektörümüz tarafından üretilen karton ambalaj için sektörümüze harika bir avantaj sunuyor. Ancak ikincil ambalajda yeşil rüzgârın tam da arkamızdan geldiğini söyleyemiyoruz. Bu süreci iyi okumamız lazım. Özetle bu konuda maalesef fırsatlar ve tehditler yan yana. Önümüzdeki 100 yılın belki de en önemli konularından biri bu, yani Yeşil Dalga” olacak,” dedi.
“Trendleri iyi anlamak, ona göre pozisyon almak lazım”
Z kuşağının şu anda yeni tüketici kesimini oluşturduğuna vurgu yapan Alican Duran, “Bu kesim çevre konusunda oldukça duyarlı. Tüm firmaların da bu konuya hassasiyet ile gitmesini istiyorlar. Böyle olunca da tüm markalar bütün ürünlerini çevre dostu ambalaja dönüştürmeye çalışıyor. Bu konuda geri dönüş yok. Yeşil Dalga geliyor. Bunu kimse hafife almamalı,” dedi.
